Yeni Entelektüel İçin

İnsanının yeryüzünde insanca varkalma aracı olan akıl, duyu organlarının sağladığı malzemeleri, yani algıları, akli süreçlerden geçirerek kavramsallaştırma yeteneğidir. Algısal yetenek hayvanlarda da nispeten var olduğundan, insanın ayırt edici karakteristiği onun kavramsallaştırma yeteneğidir ve bu yetenek insana otomatik olarak verilmiş değildir, iradi bir çabayla seçilmesi gerekir. İnsanlar tarih boyunca pek çok kez aynı soruyla karşı karşıya kalmışlardır: Var kalmak için kullanması gereken asli yetenek kavramsallaştırma yeteneği mi, yoksa algılama yeteneği mi olmalıdır' İnsanlığın vahşet dönemleri kavramsallaştırma yeteneğinin tam bilinmediği, algılarla davranılan dönemlerdi. Algılar sadece o an için yararlı olduğundan, tarım gibi insan hayatını uzun zaman idame ettirecek barışçı üretim tarzlarının uygulanması algılarla mümkün değildir. Dolayısıyla vahşi bir toplumun fizikî olarak hayatta kalması bir tek yolla mümkündür: Kaba kuvvet. Vahşi bir toplumun kabile reisi, Kaba kuvvetin yönetmenidir; kabile büyücüsü ise, İnançın. İnsana özgü bir toplumda Kaba kuvvete ve İnança ihtiyaç yoktur: üretim aklî süreçlerle mümkündür; evreni anlama ve ahlâk ihtiyacı ancak akla dayalı bir felsefeyle karşılanabilir. Yeni Entelektüel İçin insanlığın vahşet dönemlerinden epey uzak görünen bugünün dünyasının vahşete sürüklenişini ve bu gidişin nasıl durdurulacağını eşsiz bir felsefî yetkinlikle anlatmaktadır. Sabahattin Sakman