Yasanın Gözü

Hukuk tarihçisi Michael Stolleis, bu kısa ve özlü kitabında yasaların egemenliğinin simgesi her şeyi gören gözün tarih içinde taşıdığı anlamları hukuk açısından inceliyor, yasaların üstünlüğü ilkesinin Eski Mısır uygarlığından günümüze dek göz simgesiyle gösterdiği sürekliliği zengin bir görsel malzeme ve dille anlatıyor. Özellikle çağdaş hukukun kuruluşuna sahne olan 19. yüzyılda yasanın gözü hem bilimsel hukuk kitaplarında hem de geniş halk kitlelerine ulaşan resimli yayınlarda toplumsal çelişkilerin ve çatışmaların içinde yer almıştır. Modern hukuk devletinde normatif bir metinden başka bir şey olmayan yasaların gözünden söz edilemeyeceği açıktır. Stolleis bu kitabında tarihten güçlü ve çarpıcı alıntılarla en eski çağlardan bugünkü hukuk devletine kadar yasa kavramının temelinde görmek, gözlemek ve denetim düşüncesinin yattığını ve bunun geçirdiği evreleri canlı bir şekilde gözler önüne seriyor. Bugün Akdeniz ülkelerinin çoğunda yaygın bir biçimde nazarlıklarda kullanılan göz simgesi Eski Mısırın adaleti temsil eden, hem tanrı hem kral Osirisin asasındaki gözdür ama aynı zamanda Fransız Devriminin de adalet simgesi olmuştur. Eski dünyada ve geleneksel kültürde üzerine Tanrısal özelliklerin yüklendiği göz, modern dünyada yasaların her yerde geçerli olan egemenliğinin ve herkesin yasalar önündeki eşitliğinin, kısacası hukukun nesnelliğinin ifadesi olmuştur. Michael Stolleis, kamu hukuku ve yeniçağ hukuk tarihi profesörü. 1975 yılından beri Frankfurt am Mainda öğretim üyesi, 1991 yılından beri de Max Planck Enstitüsü Avrupa Hukuk Tarihi müdürü. Özellikle Alman kamu hukuku tarihi konusunda uzman olan Stolleis, Alman hukuk tarihinde devlet fikri, adalet kavramı, anayasa ve sosyal hukuk konularında yayınlanmış eserleriyle tanınıyor.