Ütopya Karşı - Ütopya ve Modernite

Ütopyalar ve karşı-ütopyalar en geniş anlamda bir
roman türü olarak kabul edilmekle beraber, felsefi
düşünme geleneğinin en canlı biçimde izlenebileceği
özel metinler olarak görülmelidirler. Zira bir felsefe
sözlüğünde, diğer edebi türlere ait başlık
bulunmazken "ütopya" ve "ütopyacılık" maddelerinin
varolması dahi, edebiyat-felsefe ilişkisinin ütopyalar
üzerinden, başka edebi türlere nazaran çok daha
sağlam kurulabileceğinin bir göstergesi olarak kabul
edilebilir. Kaldı ki kimi ütopya örnekleri de
edebiyatçılar tarafından değil, fakat düşünce tarihinin
önemli filozoflarınca kaleme alınmıştır. Ayrıca
modern kabullerin, metotların ve projelerin tümünün
on altıncı yüzyılla beraber kendisini gösterdiği ve
yirminci yüzyılla birlikte ise alenen eleştirildiği edebi
metinler olması, ütopyaları ve karşı-ütopyaları felsefe
tarihi açısından ayrıcalıklı konuma yükselten bir
diğer faktör olarak karşımıza çıkar. Böylece
ütopyalar ve karşı-ütopyalar yaşadığımız modern
dünyanın mahiyetini anlama çabasının en rahat
sürdürülebileceği mecralardan ikisi olurlar.