Ücretli Çalışmanın Tarihçesi _{Sosyal Sorunun Dönüşümü}

"Çağdaş toplumlara musallat olan ve prekarite, korunmasızlık, dışlama,

ayrıştırma, statü kaybı, mensubiyet yitimi gibi konuları ön plana çıkaran

kırılma tehdidini değerlendirebilmek için, ücretli emeğin işgal ettiği yeri

toplumsal ve tarihsel bakımdan belirtmek şarttır. (...) Elinizdeki eserde

tarih büyük bir yer işgal ediyor olsa da, burada bahsettiğimiz şey şimdiki

zamanın tarihidir. (...) Şimdiki zaman sadece çağdaş olan değildir. O

aynı zamanda bir mirasın ürünüdür; bugünü anlamak ve bugün eyleme

geçebilmek için bu mirasın anısı bize gereklidir."

Ücretli çalışma, yüzyıllar boyunca statü kaybı anlamına geldi. Sefil

ve küçümsenen bir ücretlilik durumundan, toplumsal öznelerin

çoğunluğunun sosyal güvencelere sahip olduğu bir ücretliler toplumuna

nasıl geçildi? Sonra nasıl oldu da bugün daimi bir işsizlik içinde yaşamını

idame ettirmeye çalışanlardan, ufak tefek işlerde günü kurtarma

telaşındaki gençlerden oluşan bir kitle gelişmiş toplumların kalıcı bir

parçası haline geldi?

Robert Castel, Ücretli Çalışmanın Tarihçesi'nde sosyal sorunun ortaya

çıkışını ve dönüşümünü incelerken toplumsal işbölümü içinde işgal

edilen yer ile bireyi güvence altına alan sosyal koruma sistemlerine

katılım arasında güçlü bir bağlantı görüyor. Günümüzün prekaryalaşmış

ücretli çalışanlarının durumu ile geçmiş çağların toprağından kopmuş,

sefalete mahkûm edilmiş milyonlarca emekçisinin durumu arasında

yapısal süreklilikler saptayan Castel, parçalanan ücretliler toplumu ve

güvencesizleşmenin yükselişi karşısında kaybedilenleri geri kazanmanın

yollarını arıyor.

Zengin bir tarihsel sosyoloji araştırması olan bu çalışma, ücretli emeğin

toplumsal serüvenini altı yüz yıllık bir perspektifle sunuyor ve günümüzün

işsizlik, korunmasızlık, mensubiyet kaybı gibi en can alıcı sorunlarının

ardındaki yapısal dinamiği ortaya koyuyor.