Türkmen Aşiretleri

İttihat ve Terakki iktidarının Teşkilat-ı Mahsusa örgütlenmesine bağlı Aşâir ve Muhacirin Müdüriyet-i Umûmiyesi´nin 1918 yılında yayınladığı Türkmen Aşiretleri kitabı, aşiretlerin nüfus ve cevelan sahalarından çadırların obada hiyerarşik yerleşimine, konuk kabul hukuku ve evlenmelerden aşiretler arasında, aşiret içinde ve bireyler arasında "hukuk-u şahsiye" uygulamalarına ve folkloruna dair ayrıntılı bilgiler içermekle bugün de beşeri ve toplumsal bilimlerimiz için önem taşıyan ve yeterince konu edinilmemiş bilgiler vermektedir. Türkmen Aşiretleri bugüne kadar bu kapsamda yapılmış saha gözlemine dayalı az sayıdaki araştırmaların ilklerindendir. Türkmen etnografyası yanında kitabın kültür ve siyaset tarihimiz açısından önemli bir yönü de İttihatçıların ve işbirliği içinde bulunduğu Almanların Türkmen aşiretlere nasıl baktıkları ve ne tür faydalar umduklarını ortaya koymasıdır. Kitap aynı anda hem Osmanlı topraklarının Alman sermayesi adına araştırılması hem de İttihatçıların demografik programını oluşturan "etnik mühendisliği"ne ilişkin birinci elden bir kaynak olarak görülmelidir. Bugün artık neredeyse tamamıyla yerleşik hayata geçmiş Türkmenlerin geleneksel yaşam biçimlerine ilişkin "son" tanıklıkla bir yüzleşme ve dönemin ruhunun anlaşılması için önemli bir katkı...