Teolojik Uyum Sorunu Luther ve İslam

Hıristiyan reform hareketi, Hıristiyanlığı Ortaçağ karanlığından aydınlatan, Hıristiyanları Katolik Kilisesi'nin hurafe, safsata ve korku dolu manevi kuşatmasından kurtaran, dinsel olan ile dünyevi olanı kendi alanlarına hasredip insanı özgürleştiren tarihin en olumlu süreçlerinden birisi olarak ifade edilir. Reform hareketinin Ortaçağın Roma Katolik Kilisesi'nin otoritesini önemli ölçüde sarstığı ve batı toplumunun günümüzdeki maddi gelişimini sağlayacak şekilde bilimsel düşüncenin önündeki Katolik Kilise dogmalarının kaldırılmasında büyük etkisinin olduğu doğrudur. Ancak Protestan reformu, Katolik Kilisesi'nin iman, ibadet ve ahiret gibi pek çok doktrinini teolojik açıdan kıyasıya eleştirmekle birlikte Ortaçağ Hıristiyan düşüncesi içinde yer alan Hıristiyanlık dışı din mensuplarına karşı Katolik Kilisesi'nin besleyip büyüttüğü ve Hıristiyan dimağına yerleştirdiği teolojik düşmanlık eğilimini reforma tâbi tutmamıştır. Hatta bu süreçte farklılıklara yönelik geleneksel Katolik düşmanlığını reforme etmek bir yana daha da güçlendirerek modern çağlara ulaşmasını sağlamıştır. Protestan reform hareketinin öncülerinden olan Martin Luther, Hıristiyan aydınlanmasının adeta bir peygamberi olarak sayılırken, günümüzde batı toplumuna empoze edilen İslâm dini ve Müslümanlara yönelik korku ve endişenin geleneksel Hıristiyan kodlarını 16. yüzyılda kaleme aldığı iki önemli manifestoyla güncelleyerek günümüze kadar aktarmayı başarmıştır. "Türk" ve "Türklerin dini" olarak adlandırdığı Müslümanlar ve İslam dinine yönelik dile getirdiği tanımlamalarıyla Luther, ülkemizin içinde bulunduğu Avrupa Birliği üyelik sürecindeki "uyum sorunu"nun ve İslâmofobia'nın teolojik temellerinin tesisine katkı sağlayan bir figür olarak tarihe geçmiştir.