Siperlerdeydik 1914 - 1918

1914-1918 SİPERLERDEYDİK bir tarihçi çalışması değil... Söz konusu olan Birinci Dünya Savaşının çizgi romana dökülmüş hikâyesinden çok, kandırılarak başları belaya sokulmuş, bulundukları yerde mutsuz oldukları her hallerinden belli, tek gayeleri bir saatçik daha hayatta kalmaktan ibaret olan ve evlerine dönebilmekten, kısaca söylemek gerekirse savaşın sona ermesinden başka hiçbir dilekleri olmayan insanların başlarından geçen durumların gelişigüzel aktarılmasıdır. Adına savaş denen bu iğrenç toplu macerada ne bir kahraman ne de bir ana karakter bulunmakta. Sahipsiz ve bitimsiz bir ölüm çığlığından başka hiçbir şey yok... Jacques Tardi 1914-1918 SİPERLERDEYDİK adlı eserini kendi sözleriyle böyle anlatıyor. 1946da Valenceda dünyaya gelen Tardi, Hindiçinde savaşmayı reddettiği için 1954de mesleğinden istifa eden asker bir babanın oğlu. Babasının görevi nedeniyle çocukluğunun bir bölümünü 2. Dünya Savaşı izlerini taşıyan Almanyada geçirmiş. Çocukken şahit olduğu bu yıkıntıya bir de Korsika kökenli dedesinden dinlediği 1914-18 savaş anıları eklenince, Tardinin eserlerinin ana teması da atılmış. Tardi sırf ibret olsun diye acımasızca kurşuna dizilen askerleri anlatır; çocukken dinlediği korkunç gaz saldırılarını resmeder; o pis kokulu sıçan deliklerinin arasında, yaşanan korkunç caniliğe rağmen hayata bağlanmaya gayret gösteren küçük askerlerin sesini ulaştırır bizlere.