Roman Nasıl Oluşur? _{Uzun Soluklu Anlatı ve Yazma Süreci}

Roman yazmak kaç kişinin niyete aldığı bir eylemdir bilemem. Ancak roman okuyan herkesin aklından en az bir kez olsun geçmiştir; keşke ben de bir roman yazabilsem diye. Roman yazmaya daha yakın olanlar ise keşke okuduğum bu romanı yazan ben olsaydım diye düşünür. Sonuçta roman yazmak önce içsellik taşıyan bir beklenti, görkemli bir niyet, çaba gerektiren bir dilek, ciddiyeti eksik kalmayan bir eylemdir. Beklentiden niyete; niyetten dileğe, dilekten eyleme uzanan süreçte roman yazmak roman okumakla bir arada yürür. Her okur okuduğu romanın bir parçasıdır. Her roman okurun içselliğinde bir iz bırakır. Bu iz okurun zihninde var olan belirli bir yaşantı eşliğinde hep yürür. Kimi romanları birkaç kez okuma isteği söz konusu yaşantının peşine düşmek anlamını taşır.

Bu kitap andığım yaşantı izlerini roman oluşturma odağında ilke ve eylem olarak ele alan bir çalışmadır. Kitabı okuyanlar ille de roman yazacak şeklinde bir iddiam ve beklentim yok. Olamaz zaten. Ancak roman okurken tüm bilişsel becerilerinin eşlik ettiği bir süreci tanımlıyorsak roman yazıyor olmak aynı bilişsel süreçlerin -bu kez farklı bir biçimde- aktığı anlamına gelir. Bütün bunlar keşke ben de bir roman yazabilsem; keşke okuduğum bu romanı yazan ben olsaydım demekte olanlar için anlam taşır. Onlar roman yazma beklenti ve niyetini taşıyıp bu yolda dilek oluşturmuş, eylem kararı almış kişilerdir. Çok bilinen bir savsözü dillendirmek istiyorum: Sanatsal yaratının yüzde onu esinse kalanı terdir.

Kitap ter döktüren emeği ilkesel bir akış içinde adım adım ele alan ağırbaşlı bir çalışmadır. Ülkemizde edebiyat yaşamının onca engelleme ve saptırma ataklarına karşın zenginleşmesi yurttaş varlığını güdüleyen bir unsur haline gelmesi konuyla ilişkili bir ürünü adeta zorunlu kılıyordu. Zaman içinde bu çalışmanın ötesine geçecek zihinsel birikimimizi zenginleştirecek başka çalışmaların olacağını bilmekteyim.
Kendi sınırları içinde belirli bir bütünlüğe sahip üç kitaptan oluşan bir çalışmaya yer açan Kurgu Kültür Merkezi Yayınları ile ortaklaştırdığımız amaç beni güçlü kılıyor. Sizi de güçlü kılacağından kuşkum yok.
Yıldırım B. Doğan