Platonun Bilgi Kuramı

Platona dair düşünmeye başlamadan önce Platonu anlama, öğrenme çabasında dikkat edilmesi gereken bir nokta var ki, o da herhangi bir filozof üzerine araştırma yapılırken; bir çok düşünürün, o filozofu daha iyi anlamaya yardım edecek, oradan hareket edilebilecek bir merkez arama yoluna gittiği gerçeğidir. Ancak hayatı boyunca kendi düşünceleri de dahil, sorun ettiği hemen hemen her konuyu yeniden sorgulayan ve bu sorunlara yaşamının farklı dönemlerde farklı cevaplar veren Platonda böylesi bir merkezi aramak, başlangıçta düşülebilecek bir hatadır. Hocası Sokratesten aldığı yorulmak ve bitmek bilmeyen sorgulama yöntemi ile kendini sürekli sorgulayan Platonu anlama çabasının tek yanlı ve eksik kalmaması için, Platonun yaşadığı dönemi ve yaşamının çeşitli dönemlerini; düşüncesinin gelişim süreciyle birlikte ele almak gerekir. Bilgi Kuramı: Menon dialoğundaki; (matematik konusunda en ufak bir bilgisi olmayan) köleye geometri sorusu çözdürme örneğinde de görüldüğü gibi Platon, araştırmanın olabilirliğini, felsefenin de olabileceğini ortaya koyar. Felsefenin olabilmesi de (Sokratesin savında olduğu gibi) erdemin bilgi ile aynı şey olduğunu söyleyen sav ile mümkündür. Platona göre bunun için dialektika gereklidir. Bilgiye götürecek adım dialektikadır. Dialektikanın Platon anlamında 3 farklı döneme denk gelen 3 açılımı vardır: - Tartışma sanatı. Soru-yanıtlarla varolan her şeyin değişmez özünü arama (Sokratik) - Hipotezlerden yola çıkarak akıl yürütme - Bir yöntem olarak bölme tekniği. Bölünemez olan bir türün tanımına ulaşana dek cinsleri türlerine bölmek.