Peygamber ve Filozof

Hikmet, hem bütün peygamberlerin getirdiği mesajın ortak yönü, hem de pratik evrensel ahlaki yasaların özünü teşkil etmektedir. Dolayısıyla hikmet, evrensel, genel-geçer, mutlak doğruyu içeren yaklaşımlar ve davranışlar olarak da nitelendirilebilir. Çünkü insanda hakikati idrak edecek bir öz bulunmaktadır. İnsan nebevi çağrıya da bu öz ile karşılık vermekte; dışarıdan gelen haberleri de bu öz ile anlamlandırabilmektedir. Bu yüzden İslam, ne insana doğrular sadece dışarıdan gelir diyen ruhbani yaklaşımı, ne de doğrular sadece insanın kendinde bulunur diyen seküler yaklaşımıkabul etmektedir. Ne vahyi akıldan bağımsız değerlendirmeyi, ne de aklı vahiyden ayırmayı benimsemektedir. İslam, vahiyle aklın aynı kaynaktan doğduğunu ortaya koymakta ve ikisinin de bir ortak noktada buluşacağını önemle belirtmektedir. Bu yüzden biz aklı değerlendirirken İslam aklı, Hıristiyan aklı ya da Yunan aklı gibi tasniflere iltifat etmedik. Bizce bir tek akıl vardır ve bu akıl insanı diğer varlıklardan ayırır.