Osmanlı Vakıf Kütüphaneleri

Osmanlı Devleti'nde sosyal hizmetler hayır sahipleri tarafından kurulan vakıflar vasıtasıyla yürütülmüş, medreselerde müderris ve öğrencilerin, mahallelerde de halkın kitap ihtiyacını karşılamak üzere kütüphane vakıfları kurulmuştur. Bu çalışmada bilhassa evkaf ve şeriye sicilleri ile diğer ilgili defterler ışığında Osmanlı'nın kuruluşundan Cumhuriyet'e kadar gösterdikleri özellikler değişim ve gelişmeler tarihi bir sıra içinde incelenmiştir. İçindekiler: TEŞEKKÜR ÖNSÖZ KISALTMALAR GİRİŞ: ORTAÇAĞ İSLÂM DÜNYASINDA KÜTÜPHANELER I. BÖLÜM OSMANLI VAKIF KÜTÜPHANELERİNİN TARİHÎ GELİŞİMİ A. KURULUŞ DEVRİ KÜTÜPHANELERİ B. CAMİ VE MEDRESE KÜTÜPHANELERİNDEN MÜSTAKİL KÜTÜPHANELERE a. Fâtih Devri Kütüphaneleri b. II. Bâyezid ve I. Selim Devri Kütüphaneleri c. Kanunî Devriyle, XVI. Asrın Sonunda Kurulan Kütüphaneler d. Kütüphanelerin İstanbul Dışına Yayılışı ve Kitap BağışlarI C. MÜSTAKİL KÜTÜPHANELERLE BÜYÜK MEDRESE KÜTÜPHANELERİNİN ORTAYA ÇIKIŞI a. Köprülü Kütüphanesi 1 b. Büyük Medrese Kütüphaneleri ve Kitap bağışları c. III. Ahmed Devri Kütüphaneleri ç. I. Mahmud Devri Kütüphaneleri d. III. Osman ve III. Mustafa Devri Kütüphaneleri e. I. Abdülhamid - III. Selim Devri Kütüphaneleri ve Kütüphanelerin Tanzimiyle İlgili Bazı Çalışmalar f. II. Mahmud Devri Kütüphaneleri ve Evkaf ve Maâ-rif Nezâretlerinin Kütüphanelere Yönelik Çalışmaları D. TANZİMATTAN SONRA OSMANLI VAKIF KÜTÜPHANELERİ VE ISLAHI İÇİN YAPILAN ÇALIŞMALAR II. BÖLÜM VAKIF KÜTÜPHANELERİNİN TEŞKİLÂTI A. KÜTÜPHANE PERSONELİ a. Giriş 1. Kütüphane Personelinin Seçimi ve Tayini 2. Kütüphane Personelinin Azli 3. Kütüphane Personelinin Ücretleri 4. Personelin Ücretlerinin Artırılması b. Vakıf İdarecileri 1. Nazır 2. Mütevelli c. Kütüphane Görevlileri 1. Hâfız-ı kürüb i. Hâfız-ı kütübde Aranan Vasıflar ii. Hâfız-ı kütübün Seçimi ve Tayini iii. Hâfız-ı kütübün Görevleri, Sorumluluğu ve Azlini Gerektiren Sebepler iv. Hâfız-ı kütübün Ücreti v. Kütüphanelerde Görevlendirilen Hâfız-ı kütüblerin Sayısı vi. Hâfız-ı kütüplüğün Başka Bir Kimseye Devri vii. Hâfız-ı kütüblüğün Babadan Oğula Geçmesi 2. Hâfız-ı kütüb Yamağı 3. Kâtib-i kütüb 4.Mücellid 5. Bevvâb ve Mustahfız ö.Ferrâş 7. Kütüphanelerin Tamir ve Bakımıyle Görevli Personel B. KOLEKSİYON a. Ana Koleksiyonun Kuruluşu b. Koleksiyonların Zenginleştirilmesi c. Koleksiyonların Özellikleri ç. Koleksiyonların Sayım ve Kontrolü C. VAKIF KÜTÜPHANELERİNDE YAPILAN KATALOGLAMA ÇALIŞMALARI VE HAZIRLANAN KATALOGLAR Ç. YARARLANDIRMA a. Kütüphanelerin Açık Olduğu Gün ve Saatler b. Kütüphanede Okuma, İstinsah, Öğretim, İbadet ve Diğer Faaliyetler c. Ödünç Verme (İare) D. BÜTÇE VE MUHASEBE E. KÜTÜPHANE YAPILARI VE KÜTÜPHANE EŞYASI SONUÇ CONCLUSION EKLER BİBLİYOGRAFYA DİZİN