Nutuk _{Nutuk´un Kayıp Parçaları / Saklı Kitap}

O günlerde benim dediğim hakikat teslim mi olunsa daha iyi olurdu, yoksa dört senelik felaket derslerinin sebep olduğu uyanışla, bana garp kuvvetlerinin teslim olunmasında mı fayda vardı' Bunlar tartışılabilir. Osmanlı devleti felakete uğrayıp sarsıldıktan ve her şey çamurlar içine battıktan sonra dahi yapılan bu işlerde olumlu hiçbir mana ve maksat yoktu. Şimdi çok memnunum ki, beni geçmişin tamamı üzerinde bulunmaktan menetmişlerdir. Gerçekten insan yaşadığı, bulunduğu ve çalıştığı muhit içinde, o devri idare edenlerle hemhâl ve bir kanaatte olursa aynı muhit ve devrin adamı olmaktan çıkamaz. Beni bu felaketten uzak kalmak için ellerinden gelenleri yapanlara teşekkür etmeyi vazife sayarım...