Ne Kadarı Yeterli? _{Para Sevgisi ve İyi Yaşam Mücadelesi}

İyi bir yaşam nedir? Böyle bir yaşama ulaşmak, onu sürdürmek için neler yapmalıyız? Acaba herkes "benim hayattaki amacım çok fazla para kazanmaktır" dediğinde bu ne anlama gelecektir? Böyle bir amaç "iyi bir yaşam"ı getirecek midir? Ünlü ekonomist Robert Skidelsky ile oğlu felsefeci Edward Skidelsky, Ne Kadarı Yeterli? Para Sevgisi ve İyi Yaşam Mücadelesi adlı eserlerinde işte bu sorulara cevap ararken, daha fazla para kazanma arzusunun biçimlendirdiği ekonomik doyumsuzluğa ve "artık yeter" dememizi önleyen psikolojik eğilime karşı önemli tezler geliştiriyor. Bunun için Keynes'in 1930da yazdığı "Torunlarımızın Ekonomik Olanakları" makalesinde öngördüğü kehanetinin gerçekleşmemesinden yola çıkarak önemli tespitlerde bulunan yazarlar, Keynes'in esasında kapitalizmin kötülüklerinin farkında olduğunu ancak bunun servetin büyüyerek, adil bir biçimde paylaşıldığında ortadan kalkacağına inandığını, bu nedenle yanıldığını vurguluyorlar. Yazarlara göre, serbest piyasa ekonomisi; işverenlere çalışma saat ve koşullarını istedikleri gibi düzenleme gücü verirken, bizim de içimizdeki "rekabetçi", "statü elde etmeye yönelik" tüketim eğilimini alevlendirip, para kazanmayı insanlığın temel ticari güdüsü haline getirmekte, bu da doyumsuzluğu beslemektedir. Skidelsky'ler kitaplarında, felsefe ve ekonomi biliminin bakış açılarını, bu iki disiplinin birbirine ihtiyacı olduğu düşüncesiyle biraraya getirirken; kapitalizmin yarattığı servetin uygar bir kullanıma sokulması gerektiğini de vurguluyorlar.