Molla Nafiz'in Hatıraları Sarıklı Basmacı

Türkiyede tanıdığımız adıyla Nafiz Türker Bey, Enver Paşanın, Türkistanda Ruslara karşı mücadele halinde olan Türkistan BasmacılarıKorbaşılara katıldığı 22 Kasım 1921den 4 Ağustos 1922 tarihindeki şehadetine kadar yanı başında bulunan, kanlı gömleklerini toplayan, şehadetinden sonra Hacı Sami Kuşçubaşı ile çalışıp 21 Mayıs 1923te Afganistana, sonra da İran üzerinden Türkiyeye sığınan 30 kadar karargâh mensubundan biridir. Onun bilgi, belge ve kültüründen zamanında faydalanılamamıştır. Türkiyede hemşerileri arasında Z. Velidi Togan, Abdülkadir İnan gibi Türk tarihi ve Türkoloji alanlarındaki dev şahsiyetlerle görüşmüş, fikir alışverişinde bulunmuş, bunlar tarafından bilgi ve görüşlerine daima itibar edilmiştir. Buhara Reisicumhuru Osman Hocaoğlunun da iyi dostu idi. 50 yıl Türkiyede sadece yazmış, okumuş, yanında getirdiği yüzlerce belgeyi ancak bundan sonra değerlendirme imkânı bulmuştur. Bu kitap onun hatıralarında anlattıkları esas alınarak hazırlanmıştır. Sovyet Rusyanın Türkistana yayılışını ve Türklerin direnişini aydınlatmaya çalışanlarla Ebver Paşa ve arkadaşlarının Türkistandaki mücadeleleri hakkında araştırma yapanların mutlaka başvurmaları gereken birinci elden çok kıymetli bir kaynaktır.