Magna Carta ve Sened-i İttifak'tan Bugüne

"2015 senesi, Dünya'nın en meşhur, en bilinen, sıkça atıf yapılan ve insanlığa bir hukuk mirası olarak kalan ama diğer taraftan en az okunabilen hukuk metinlerinden olan Magna Carta'nın 800'ncü yıldönümüydü. Zira tüm zamanların en büyük anayasal belgesi şeklinde betimlemeler de yapılan ve Windsor yakınlarındaki Runnymede çayırlarında 15 Haziran 1215'de İngiltere Kralı John ile baronları arasında imzalanan, incecik bir parşömene ortaçağ Latincesiyle yazılmış ilk Magna Carta'nın aslı kaybolmuş ancak dört kopyası günümüze ulaşabilmiştir. Bu çalışmada, bizim bugünden baktığımızda gördüğümüzü değil de, tarihte geriye giderek onu yapanlar için neyi ifade ettiğini açığa çıkarmak yöntemi uygulanmaya çalışıldı. O yüzden belgenin yapılmasına neden olan koşullar ve olgularla ilgili genel tarih çalışmalarına bakmak gereği doğdu. Bu gereklilik bizi bir diğer gerekliliğe, bu ortaçağ belgesinin ait olduğu "zamanın ruhuna" yani feodaliteye getirdi. Üstelik bir de feodalizmin İngiltere'deki görünümü temaşa edilmeliydi. Herbiri ayrı bağımsız çalışmaların konusu olabilecek büyüklükteki bu başlıkların ardından belgenin içeriğini analiz ve yoruma geçildi. Magna Carta'nın mevcut Türkçe çevirileri, İngilizce ile karşılaştırmak suretiyle hükümlerin içeriği kontrol edilmiş ve en doğru anlam yakalanmaya çalışılmış, ardından da bu maddelerle ilgili açıklamalara girişilmiştir.
Benzer yöntem, yaklaşık 600 yıl sonra kendi hukuk tarihimizden ilk anayasal nitelikte belge kabul edilen Sened-i İttifak için de izlenmiştir."(TANITIM YAZISI)



İÇİNDEKİLER



BİRİNCİ KİTAP

MAGNA CARTA



GİRİŞ

Birinci Bölüm

MAGNA CARTA'YA GİDEN YOLLAR

1.1. MAGNA CARTA'YA GİDEN YOL FEODALİTEDEN GEÇER

1.2. MAGNA CARTA'NIN YAPILMASINA NEDEN OLAN KOŞULLAR



İkinci Bölüm

MAGNA CARTA HÜKÜMLERİNİN HUKUKİ İÇERİĞİ

2.1. MAGNA CARTA'NIN HUKUKİ NİTELİĞİ MESELESİ

2.2. KİLİSEYE ÖZGÜRLÜK

2.3. BENİM MİRASIM BENİM MİRASIMDIR

2.4. DUL KADINLARIN MİRAS VE EVLENME(ME) HAKLARI

2.5. KEFİLLERE DOKUNMAYALIM

2.6. YAHUDİ SORUNU

2.7. ŞEHİR SİZİ ÖZGÜRLEŞTİRİR

2.8. YARGILAMA USULLERİ VE DÜZENİ İLE İLGİLİ HÜKÜMLER VE ADALET

2.9. DOĞAL KAYNAKLAR MÜŞTEREKLERİMİZ Mİ?

2.10. VERGİLER

2.11. YÜRÜRLÜK HÜKÜMLERİ

2.12. KİMDİ BU ÖZGÜR ADAM?



Üçüncü Bölüm

MAGNA CARTA SONRASI TARTIŞMALAR: MAGNA CARTA'YI ETKİLEYENLER VE ETKİLEDİKLERİ

3.1. MAGNA CARTA'DA IUS COMMUNE ETKİSİ

3.2. MAGNA CARTA'DA STEPHEN LANGTON ETKİSİ

3.3. ZAMANIN HUKUK FELSEFESİ RUHU VE MAGNA CARTA

3.4. MAGNA CARTA'NIN SONRAYA ETKİLERİ

3.5. SONUÇ

KAYNAKÇA: MAGNA CARTA



İKİNCİ KİTAP

SENED-İ İTTİFAK



GİRİŞ

1. OSMANLI DEVLETİ İLE AYANININ GÖNÜLSÜZ UZLAŞISINDAN DOĞAN ANAYASAL NİTELİKTE BİR BELGE: SENED-İ İTTİFAK

1.1. SENED-İ İTTİFAK'I HAZIRLAYAN KOŞULLAR

2. HÜCCET-İ ŞER'İYYE: YOKSA İLK ANAYASA BELGEMİZ Mİ?

2.1. Hüccet-i Şer'iyye Nedir?

2.2. Hukuki Açıdan Hüccet-i Şer'iyye

3. SENED-İ İTTİFAK'IN HUKUKİ NİTELİĞİ

3.1. Oluşumunda Güçler Dengesi

3.2. Sened-i İttifak Hükümleri

3.3. Sened-i İttifak Hükümlerinin Taraflara Getirdiği Kazanımlar

4. SENED-İ İTTİFAK SONRASI

5. SENED-İ İTTİFAK'I HAZIRLAYAN SOSYAL VE EKONOMİK KOŞULLAR: KAPİTALİZM KISKACINDA OSMANLI

5.1. "Hayır, Osmanlı Feodal Değildir" Diyenler

5.2. "Osmanlı Devleti Feodal Bir Düzendi" Diyenler

5.3. Osmanlı Devleti Kapitalistleşebilir miydi?

6. SONUÇ

KAYNAKÇA: SENED-İ İTTİFAK