İstatistiksel Bakış _{Ekonomiye, İş Dünyasına, Siyasete}

ÖNSÖZ: Ekonomiye, iş dünyasına ve siyasete istatistiksel bakış açısıyla yaklaşan ve "istatistiksel Bakış" adını taşıyan bu kitabın temeli, EKOhaber´de yazmaya başladığım 2003 yılına dayanmaktadır. İstatistiksel Bakış adıyla fırsat buldukça yazmaya başladığım bu köşede, yazılarımın içeriği genel hatlarıyla ekonomi (iktisat), istatistik, matematik, bilgisayar, zaman serileri, şans oyunları, veri analizi, istatistiksel kalite kontrol, istatistiksel proses kontrol, eğitim ve öğretim, insan kaynakları yönetiminin istatistiksel boyutu, araştırma, kamuoyu araştırması, anket ve değerlendirme, ölçme ve değerlendirme, vb. konularda olup inceleme niteliğindedir. Kısaca sayılabilir, ölçülebilir, değerlendirilebilir ve sayı haline getirilebilir alanlardaki değişkenler veya olaylar arasındaki ilişkiler, öğretici bir yapıda irdelenmiş ve yorumlar yapılmıştır. Hemen her makalede ekonomide, iş dünyasında ve siyasette istatistiğin önemine ve etkisine ısrarla vurgu yapılmış ve bazı istatistiksel (mesleki) sırlar verilmiştir. Söz konusu konular daha çok teknik konular olmakla birlikte, herkesin anlayacağı açık ve sade bir dil kullanılmasına özen gösterilmiştir. Olabildiğince formül kullanılmayan bu yazılarda çoğu zaman güncel konulara yönelik yorumlara yer verilmekle birlikte, içinde yaşadığımız toplumu ilgilendiren yerel ve ulusal düzeydeki konularda da yorumlar yapılmıştır. Diğer taraftan, Uludağ Üniversitesi Ekonometri Bölümü istatistik Anabilim Dalı Öğretim Üyesi olarak görev tanımımın içine ekonomi, iş dünyası ve siyaset dünyasına istatistiği, istatistiksel yaklaşımı, istatistiksel bakışı ve mesleğimin sırlarını zevkle aktarma, ilgili aktörleri bilinçlendirme ve bu konuda nispî olarak da olsa katkı sağlama misyonunu da eklemiş bulunuyorum. Bazen iki haftada bir, bazen de her hafta yazdığım inceleme türündeki yazılarımı EKOhaber okurlarıyla ve diğer yazılı ve görsel basınla paylaşmak beni daha dinamik kılmaktadır. Bu çerçevede; ekonomik göstergelerden enflasyon, gelir dağılımı, maaş ve ücret artışları, YTL, döviz kurları, faizler, ihracat, ithalat, dış ticaret, cari açık, büyüme oranı, işsizlik oranı, tüketici eğilimi, vb. konuları içeren birinci bölüm, "Ekonomiye istatistiksel Bakış" olarak adlandırılmıştır. "İş Dünyasına istatistiksel Bakış" adını taşıyan ikinci bölümde, iş dünyasında istatistiğin önemine değinildikten sonra, eğitim, ölçme, verilerin bilgiye dönüştürülmesi, firma yönetiminde istatistiksel araçlar, belirsizlik altında karar durumları, kalite problemleri, firmaların geleceği, Türk işçisinin performansı, çalışan memnuniyeti, performans değerlendirmesi, iş dünyasında normal dağılım, proses verilerinin kontrolü, bazı Excel uygulamaları, rekabet koşulları, toplam kalite yönetimi, istatistiksel kalite kontrol, altı sigma sürekli iyileştirme yaklaşımı, piyasada var olmanın koşulları, 5S uygulamaları, şans oyunları ve olasılık yapısı, bilgisayar, ergonomi, vb. konular irdelenmiştir. Üçüncü ve son bölüm, "Siyasete İstatistiksel Bakış" adını taşımaktadır. Bu bölümde ağırlıklı olarak; AB´ye üyelik için siyasetçilere ve topluma düşen görevler, AB müzakerelerine altı sigma yaklaşımı, siyasetçilerin istatistiği taraflı kullanmaları, kamuoyu araştırmalarının ve anketlerin önemi ve taraflılığı, yerel ve genel seçim dönemlerindeki sonuçların karşılaştırmalı analizi, Cumhurbaşkanlığı seçimleri, seçimlerin nabzı, kurumlara duyulan güven, hükümetin performansı, halkın ekonomik durum algısı, yaşam kalitesi, beyin göçü, kaçak yapılaşma, vb. konular irdelenmiştir. Son olarak, bu kitabın ortaya çıkmasında, her makaleyi titizlikle okuyarak gerekli uyarıları yapan değerli eşim ve meslektaşım Doç. Dr. Özlem Işığıçok´a, zamanından kısmama rağmen anlayışını esirgememekle birlikte "babacım, yine mi kitap'", "bu kaçıncı'", "nereye kadar'" vb. şeklinde sitemini belirten oğlum Anıl´a, kitabın basımını sağlayan Marmara Kitabevi sahipleri Halis ve Nurettin Erdoğan´a, kapağın hazırlanmasında düşüncelerini bilgisayara aktaran Ümit Buluç´a şükranlarımı sunarım. -Prof. Dr. Erkan IŞIGIÇOK Bursa, Ekim-2007