İngiliz Tutanaklarında Mondros ve Mudanya _{Mağlubiyetten Zafere İki Mütakere}

ÖLÜM VE HAYAT ARASINDA İKİ MÜTAREKE...
Mondros ve Mudanya Mütarekeleri, Türk Tarihi'nin modern zamanlardaki en önemli
kırılmalarındandır ve mukadderat belirleyici yönleriyle belki de en önemlileridir. Bunlardan
ilki, I. Dünya Savaşı'nı resmen sonlandıran, en kötü ihtimalle şartları ağır bir barış getirmesi
beklenirken, Osmanlı Devleti'ni yeni bir parçalanma projesine dahil eden ve Sevr'e uzanan
süreçte bunu başlatan gelişmelerin ilk adımıdır. Türk Milleti için kabul edilemez şartları
muhtevi bir mütarekedir, hatta mütareke de değil, hükümlerinin ağırlığı göz önüne alındığında
bir teslimiyet belgesidir. Zira 25 maddelik bu metinde, yüzyıllardır bu bölgenin sakini olan
Türklerin hukukuna hiçbir şekilde temas edilmemektedir. İmzalanmış bu maddelerle, Türklere
Anadolu'da hayat hakkı tanınmıyor ve Oryantalizm meselesi de Batılı devletler ve milletler
açısından çözüme kavuşturuluyordu. Buna karşılık bu mütarekelerin ikincisi olan Mudanya,
Türk Milleti için yeni bir hayat alanı sağlıyor, kendisine karşı izlenen menfur politikaları
sonlandırıyordu. Neticede daha önceden var olan ve meş'um Mondros Mütarekesi'nin
doğurduğu yeni problemler, büyük bir muzafferiyetle sonuçlandırılan Türk Milli
Mücadelesi'yle ortadan kaldırılıyor ve imzalanan Mudanya Mütarekesi de bu zaferi
taçlandırıyordu. Türk Milleti için bir son ve yeni bir başlangıç olan Mondros ve Mudanya
Mütarekeleri, bugüne kadar bazı eserlerde tam metin olarak bilim alemine sunulmuştu.
Elinizdeki bu kitap, bu iki mütarekeye ait İngilizlerin bizzat tuttukları zabıtların ve belgelerin
incelenmesiyle oluşturulmuştur ve İngiliz tutanaklarının ilk kez tam metin olarak
yayınlanması açısından büyük önem arz etmektedir.