^{Avrupa Birliği Ülkelerinde} Dinler ve Laiklik

Batı ülkeleri göz önüne alınacak olursa, laiklik her ülkenin dinî, tarihî ve sosyal şartlarına göre yapılanmış, dolayısıyla bir çatışma unsuru değil, uzlaşma unsuru haline gelmiştir. Laiklik Avrupa'da bizdeki gibi gündemi belirleyecek şekilde ne bir devlet düşmanlığına, ne rejim bunalımına, ne de din düşmanlığına yol açmaktadır. Çünkü laiklik, bu ülkelerde gerek din çatışmalarını, gerekse insanların ferdî planda inançlarından dolayı baskı görmelerini önleyen, din ve vicdan özgürlüğünü sağlayan bir yöntem olarak algılanmaktadır. Fransa'nın seçkin akademisyenlerinden oluşan bir grup aydın, Jean Baubérot başkanlığında özel bir çalışma sonucunda bizim için hâlâ bilinmezlerle dolu bir kıta olan Avrupa'nın dinî ve laik haritasını çıkartıyor. Bu çalışmadan anlaşılıyor ki, ne Fransa'da ne Belçika'da ne de İngiltere'de laiklik bizim zannettiğimiz veya bize zannettirilen bir belirginliğe sahip. Yine kitaptan öğrendiğimize göre laikliğin kalesi kabul edilen Fransa'da vatandaşlar dinî gerekçelerle askerlikten muaf tutulabiliyor, Almanya'da bizim seküler bir filozof olarak kabul ettiğimiz Kant, Protestanlığın teologu olarak karşımıza çıkıyor. Bu kitap ilk defa Avrupa'nın laiklik karnesini dilimize taşıyor. Şaşırarak ve ilgi duyarak okuyacağınıza inanıyoruz.