Ceza Yargılaması Hukukunda Kanun Yararına Bozma

Öğreti ve İçtihatlar Işığında Ceza Yargılaması Hukukunda Kanun Yararına Bozma

A. Aydın KUYUCU

2020/05 1. Baskı, 340 Sayfa

ISBN 978-605-05-0570-2

İÇİNDEKİLER

SUNUŞ 7

KISALTMALAR 13



BİRİNCİ BÖLÜM

CEZA YARGILAMASI HUKUKUNDA

KANUN YARARINA BOZMA

Giriş 15

I- Kanun Yararına Bozma Yasa Yolunun Tanımı ve Hukuki Niteliği, Amacı ile Olumlu ve Olumsuz Yönleri, Diğer Olağanüstü Yasa Yolları ile Karşılaştırılması ve Kısa Tarihçesi 18

A- TANIMI VE HUKUKİ NİTELİĞİ 18

B- AMACI İLE OLUMLU VE OLUMSUZ YÖNLERİ 19

C- DİĞER OLAĞANÜSTÜ YASA YOLLARI İLE KARŞILAŞTIRILMASI 21

1- Genel Olarak 21

2- Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının İtiraz Yetkisi İle Karşılaştırılması 24

a) Ortak Özellikleri 25

b) Farkları 26

3- Yargılamanın Yenilenmesi İle Karşılaştırılması 30

a) Ortak Özellikleri 30

b) Farkları 31

D- KISA TARİHÇESİ 33

1- Yazılı Emir İle Bozma 33

2- Kanun Yararına Bozma 36

3- Yazılı Emir ile Bozma ile Kanun Yararına Bozma Arasındaki Farklar 43

II- Kanun Yararına Bozmanın Konusu, Koşulları ve Nedenleri 46

A- KONUSU 46

B- KOŞULLARI 67

1- Kesinleşme Koşulu 67

a) Genel Olarak 67

b) Kanun Yararına Bozma Yasa Yoluna Konu Edilemeyecek Kararlar 68

aa) İlgililerine Tebliğ Olunmayan Kararlar 72

bb) Usulüne Uygun Olarak Tebliğ Olunmayan Kararlar 79

cc) Yasa Yolunun Türünün, Merciinin, Süresinin ve Şeklinin Gösterilmediği Kararlar 80

dd) Yasa Yolu Açıklamasında Yanıltıcı İfade Kullanılan Kararlar 84

1- Yasa Yoluna Tabi Olmasına Karşın "Kesin" Nitelikte Olduğu Belirtilen Kararlar 84

2- Yasa Yoluna Başvurusu Süresinin Başlangıcının

Yanlış Gösterildiği Kararlar 85

3- Yasa Yolunun Türünün Yanlış Gösterildiği Kararlar 90

ee) Kesin Nitelik Taşımayan ve Yargılama Sırasında Verilen Kararlar 91

ff) Hukuken Geçerli Olmayan Kararlar 98

gg) Yargıtay Tarafından Verilen Kararlar 103

1- Temyiz İncelemesi Sonucu Verilen Kararlar 103

2- İlk Derece Mahkemesi Sıfatıyla Verilen Kararlar 104

2- İstek Koşulu 107

3- Süre Koşulu 108

4- İnfaz Koşulu 108

C- NEDENLERİ 109

1- Karar veya Hükmün Hukuka Aykırı Olması 109

a) Genel Olarak 109

b) Suçun Unsurları 111

c) Suçun/Fiilin Niteliği 113

d) Sübut 115

e) Eksik Kovuşturma/Soruşturma 121

f) Gerekçe - kısa karar ile gerekçeli karar arasında çelişki bulunması 124

g) Şahsi Hakka İlişkin Hukuka Aykırılıklar

(Tazminat-Yargılama Gideri-Yaş Tashihi) 129

2- Hukuka Aykırılığın İlgililerin Lehine veya Aleyhine Olması 134

3- Kanun Yararına Bozma Konusu Edilemeyecek Hukuka Aykırılıklar 136

a) Ciddi Boyutlara Ulaşmayan Hukuka Aykırılıklar 137

b) Maddi Meseleye İlişkin Hukuka Aykırılıklar 140

c) Hakimin Kanaat ve Takdir Yetkisi Kapsamındaki Hususlar 144

d) Başka Bir Yol ve Yöntem ile Giderilmesi İmkanı Bulunan Hukuka Aykırılıklar 148

aa) Yargılamanın Yenilenmesi Nedeni Olan Hukuka Aykırılıklar 150

bb) İnfaz Aşamasında Karar Alınarak Giderilebilmesi Mümkün Olan Hukuka Aykırılıklar 151

cc) Hüküm ve Kararlardaki Mahallinde Düzeltilmesi Mümkün Olan Yazım Hataları 153

dd) Sorunun Merci Tayini Suretiyle Çözülmesinin Mümkün Olması 155

e) "Kabule Göre Bozma"nın Konusunu Oluşturan Hukuka Aykırılıklar 155

4- Hükmün Kesinleşmesinden Sonra Gerçekleşen Yasa Değişiklikleri 157

III- Kanun Yararına Bozma Yasa Yoluna Başvurma Yetkisi 161

IV- Adalet Bakanlığının Kanun Yararına Bozma İsteminde

Bulunması 173

V- Adalet Bakanlığının Yazılı Bildirimi Üzerine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca Yapılacak İşlem 176

VI- Kanun Yararına Bozma İsteminin Yargıtay Tarafından İncelenmesi 181

A- GENEL OLARAK 181

B- USUL YÖNÜNDEN İNCELEME (ÖN İNCELEME) 186

C- ESAS YÖNÜNDEN İNCELEME 194

D- KANUN YARARINA BOZMA YASA YOLUNDA TEBLİĞNAMENİN TEBLİĞİ HUSUSU 208

VII- Kanun Yararına Bozma İsteminden Vazgeçilmesi- Kanun Yararına Bozma İsteminin Geri Alınması 211

VIII- Kanun Yararına Bozmanın Sonuçları, Bozma Sonucu Yapılacak İşlemler ve Bozma Kararının Etkileri 215

A- GENEL OLARAK 215

B- BOZMA NEDENİNİN (a) BENDİ KAPSAMINDA

BULUNMASI 217

C- BOZMA NEDENİNİN (b) BENDİ KAPSAMINDA

BULUNMASI 231

D- BOZMA NEDENİNİN (c) BENDİ KAPSAMINDA

BULUNMASI 245

E- BOZMA NEDENİNİN (d) BENDİ KAPSAMINDA

BULUNMASI 251

F- HÜKÜMLÜNÜN ALEYHİNE MAHKUMİYET HÜKMÜNE KARŞI KANUN YARARINA BOZMA YOLUNA BAŞVURULMASI 270

G- GÜVENLİK TEDBİRLERİNE İLİŞKİN KARARLAR ALEYHİNE KANUN YARARINA BOZMA YOLUNA BAŞVURULMASI 275

H- UYARLAMA YARGILAMASI SONUCU VERİLEN HÜKÜMLERE KARŞI HÜKÜMLÜ ALEYHİNE KANUN YARARINA BOZMA YOLUNA BAŞVURULMASI 279

IX- Kanun Yararına Bozma Başvurusunun İnfazın Durdurulmasına veya Ertelenmesine Etkisi 283

X- Kanun Yararına Bozma Kararının Karara Taraf Olmayanlara Etkisi 289

XI- Kanun Yararına Bozma İstemi Üzerine Yargıtay Tarafından Verilen Kararlar Aleyhine Yasa Yolu 290

XII- Kanun Yararına Bozma Kararına Direnilememesi 296

XIII- Kanun Yararına Bozma Kararı Sonucu Yeniden Yargılamada Zamanaşımı 302

XIV- Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının Kanun Yararına

Başvurması 309

Sonuç ve Öneriler 319



İKİNCİ BÖLÜM



I- Anayasa Mahkemesi Kararı 327

II- İçtihadı Birleştirme Kararları 327

III- Adalet Bakanlığı Genelgeleri 330

KAYNAKÇA 337