Büyük Mevzularda Ufak Fikirler

İslam ölmedi ki, ihya edelim; hastalanmadı ki, ıslah edelim; eskimedi ki, yenileyelim. Fakat özümüz öldü ihyaya muhtaçtır; özümüz hastalandı ıslaha muhtaçtır; özümüz eskidi tecdide muhtaçtır. Musa Carullah Bu kitap, Musa Carullah'ın kendisi gibi Kazan'da yetişip büyüyen alim ve mütefekkir Ziyâ'eddîn Kemâlî'nin Dinî Tedbirler adlı eserine reddiye olarak kaleme aldığı polemik türü bir eserdir. Hacmi küçük olan bu eser, Musa Carullah'ın İslam tecdid geleneği içindeki yeri hakkında önemli ipuçları vermektedir. Başka bir ifadeyle, bu eser, bir yenilikçinin ne kadar gelenekçi olabileceğini göstermektedir. Musa Carullah bu eserinde kendi zamanının güncel tartışmalarından İslam kelamının en ciddi meselelerine kadar pek çok konuya değinmektedir. Kitabın başında yer alan hadis değerlendirmeleri hadise bakış açısını ortaya koymaktadır. Bilhassa, hüsün ve kubuh ile mucize ve tasavvuf konularında söyledikleri, günümüz tartışmalarına ışık tutacak mahiyettedir.