Akıldan Bela

Modern Rus edebiyatının kurucuları ile pek çok önemli ismi etkilemiş ve Puşkinin Erzurum Yolculuğunda; değeri bilinemedi, mutlaka biyografisi yazılmalı diye belirttiği Griboyedovun, Rusça aslından çevrilen Akıldan Bela adlı bu önemli eseri, Gonçarovun eleştirel incelemesiyle bir arada sunulmuştur. Griboyedov, Akıldan Belada, 19. yy Rus soylusunun yaşam biçimini, davranışlarını ve dünyayı anlamalarını yine onlardan biri olan bir aydının eleştirisini merkeze alarak anlatmıştır. İlk gerçekçi yapıtlardan olan Akıldan Bela her ne kadar bir dönemin eleştirisi olsa da bugün aradan geçen yaklaşık iki asra karşın; yakılan, asılan, cezaevlerinde susturulmaya çalışılan aydınların coğrafyasında benzer gerçeklerle karşı karşıyayız. Statüko ve muhafazakârlığa karşı olan aklın; gücü elinde bulunduranlarca yok edilmesi, dışlanması maalesef yabancısı olmadığımız bir durum da. Evrenselliğini koruyan Akıldan Belanın, aydın kavramını yeniden tanımlamamıza, tartmamıza neden olacağını ümit ediyoruz.