Trabzon'da Türk-islam Eserleri ve Kitabeler (5 Cilt)

Tarih boyunca türlü medeniyetlere sahne olan Trabzon, bu medeniyetlerin izleri bulunan zengin bir kültür-san'at mirasına sahiptir. Trabzon, Fatih Sultan Mehmet tarafından 1461 yılında Osmanlı topraklarına katılmış, her alanda parlak bir döneme girmiştir. Fatih, Trabzon'un fethi günlerinde, Zigana Dağları'nda ordusuyla binbir güçlükle ilerlerken, yanında bulunan Uzun Hasan'ın annesi Sara Hatun'un kendisine "Oğul, Trabzon için bunca zahmete gerek var mıdır'" diyerek bu fatihten caydırmak istemesine karşılık; "Trabzon7un fethinden maksat kale fethetmek ve servet kazanmak değildir. Buraları Müslümanlara vatan yapmak, Allah'ın rızasını ve cihat sevabını kazanmaktır. bu zahmet din içindir. Bundan ötürü çektiğimiz sıkıntılardan daha çoğunu da çeksek yine azdır!" şeklinde cevap vermiştir. İşte Fatih, fetih ruhuna uygun olarak, Trabzon'un maddi fethini manevi fetihlerle tamamlamak için, dini ve sosyal alanlarda hizmet verecek eserler ve kurumlar kurulmasına, bunların sonsuza kadar yaşatılmasını sağlayacak vakıflar tesis edilmesine öncülük etmiştir. (Önsöz'den)