Modern İngiliz Romanında Mikhail Bakhtin

XX. Yüzyılın önde gelen düşünür, kültür ve edebiyat kuramcılarından biri olan Mikhail Bakhtin, sanatın somut gerçeklikle bağlarını vurgulayarak, modern insana ve onun yarattığı kültüre dair kapsamlı bir eleştiri kuramı geliştirmiştir. Kuramını dil, dilbilimi felsefesi, popüler kültür ve roman üzerine odaklandıran Bakhtin, eleştiri tarihinde yeni bir pencere açarak, edebiyat ve dil eleştirisine zengin, farklı ve oldukça incelikli yeni bir bakış açısı getirmiştir. Diyaloji (Dialogism), Çok dillilik (Heteroglossia), Karnaval (Carnivalism), Çokseslilik (Polyphony), Zaman ve Uzam (Chronotope) gibi yeni kavramları eleştiri söz dağarcığına kazandıran Bakhtin, yeni kavramlarıyla sadece çağdaş edebiyat eleştirisiyle uğraşanlar için değil, aynı zamanda popüler kültür, sosyoloji, tarih ve felsefe ile uğraşanlar için de önde gelen bir kuramcı olmuştur.

Dil, edebiyat ve somut gerçekliğin kesiştiği noktada bulunan Bakhtin, içinde yaşadığı 20. yüzyılın önde gelen modern İngiliz romancılarına ve romanlarına eleştirel bir gözle yaklaşmak için, bize uygun bir eleştiri yöntemi sunmaktadır. Bu kitabın amacı, modern döneme damgasını vurmuş olan İngiliz romanlarını, Mikhail Bakhtinin dil ve edebiyat kuramı ışığında inceleyerek okuyucuya hem Bakhtinin edebiyat eleştirisine kazandırmış olduğu yeni kavramları tanıtmak, hem de bu yeni kavramlar çerçevesinde önde gelen modern İngiliz yazarlarının başyapıtları olarak kabul edilebilecek olan eserlerine yeni bir bakış açısı getirebilmektir. Bu kitap, Bakhtinin edebiyat eleştirisine kazandırmış olduğu yeni kavramlar çerçevesinde, 20. yüzyıl İngiliz romanının sanatsal benzersizliğini ve sanatsal bütünlüğünü açığa çıkarmayı ve sanatsal yaratıcılığın hammaddesi olarak söze yönelik özel tutumu sergilemeyi amaçlamaktadır. Bu bağlamda Bakhtinin eleştiri ve edebiyat kuramı D. H. Lawrence, Joseph Conrad, James Joyce ve Virginia Woolf gibi modern İngiliz yazarlarının eserlerine uygulanmıştır.