Me-ti

Me-ti, şimdiye değin yazılmış en özgün felsefe eserlerinden biri desek, pek de mübalağa etmiş sayılmayız herhalde. Ozan Kin-yeh'in (Bertolt Brecht) de kimi zaman bizzat katıldığı konuşmalardan ya da hikayelerden oluşan bu kitapta Brecht, yaşama, yaşamaya dair fikirlerini milattan önce yaşamış ve ezilenden yana taraf tutmuş filozof Me-ti'nin ağzından anlatır. Bir diğer adı 'Özdeyişler Kitabı' olan bu eserde Brecht Lenin, Engels, Marx, Rosa Luxemburg, Hitler pek çok tarihi figürü de katar hikayelerine, onları konuşturur, insanlığın ve çağımızın sorunlarını irdeler. Hikayelerdeki ve konuşmalardaki diyalektik tutum, dili de bir eylem alanı olarak gören Brecht'e uygun şekilde eserin biçimini de doğrudan belirlemiştir, öyle ki, zamansallığın bir ileri bir geri gittiği, yerlerin ve kişilerin sürekli değiştiği ancak temel olanın dünyayı bu başbelası ve kötü düzenden kurtarma fikrinin her zaman merkezde durduğu bir hareket biçimiyle kalıp fikirlere ve yargılara karşı çıkar Brecht, yol gösterir. Felsefenin sadece konuşmak ve yorum yapmak olmadığının hakkını verircesine hikayelerinin konusunu, sorularını ve çözümlerini gündelik yaşamdan alır Brecht, eylemi ortaya koyar, felsefesi eylemi biçimlendirmektir. Ancak gündelik yaşamın olayları ve diliyle yazılmış bu eserde diyalektik bilinç ve çözümleme kendini en iyi şekilde ifade eder. Zaten Me-ti'ye göre düşünmek; güçlüklerin ardından gelen, eyleme ise öncülük edendir. Böylece yaşam ile düşünce arasında bir ikilik kurmaz. Hayat doğru düşünmektir, doğru düşünmek de hayatın ta kendisi. Bu ikisi de ayrılmaz bir biçimde eylemde gösterir kendini. Me-ti, zor zamanlarımızda, aklımız karıştığında bizlere bir parça ışık oluyor, geceleri ise kuzey yıldızı gibi yönümüzü bulmamamıza yardım ediyor. Başucu değil, her daim yanımızda bulunması gereken bir el kitabı Me-ti. Kaldıraç Yayınevi olarak sizlere bu büyük ustanın bu önemli eserini sunmaktan gurur duyuyoruz. Me-ti pek çok başka kitabı okumanızı gereksiz kılacak bir kitap, aynı zamanda onları okumaya mecbur bırakırken. Kitaptan birkaç hikaye: Kötü Zamanlar Me-ti, şu öyküyü okudu: Bir devrimci, kendisini zorunlu olarak ölüme götürecek bir görevi üstlenmişti. Yola çıkarken dik yürüyemiyordu. ''Korkuyor musun''' diye sordu yanındaki. Devrimci: ''Evet, korkuyorum'' diye karşılık verdi. ''Korkuyorsan neden geri dönmüyorsun''' Devrimci şöyle karşılık verdi: ''Duyduğum korkunun kaynağı, benim kişisel güçsüzlüğümdür. Ölümüm ise toplumu ilgilendiren bir sorun.'' Me-ti şöyle der: İnsanın korkusuna boyun eğemeyeceği zamanlar, kötü zamanlardır. Ama gönül ister ki, kendi yararı için çalışanın aynı zamanda toplumun yararı için de çalışmış olacağı bir toplumsal konum uğruna olabileceğince çok kişi kendini tehlikeye atsın. Öldürmenin Çeşitli Yolları Öldürmenin pek çok yolu vardır. İnsan birinin karnına bir bıçak saplayabilir, elindeki ekmeği alabilir, hastalığını iyileştirmeyebilir, birini kötü bir evde yaşamaya zorlayabilir, ölesiye çalıştırabilir, kendini öldürmeye itebilir, savaşa yollayabilir. Bizim devletimizde bunlardan pek azı yasaklanmıştır. Onurun Savunulması Me-ti, şöyle dedi: Ki-kau'nun onurunu savunduğunu duyuyorum. Ama onuru yok görünüşe bakılırsa. Çünkü görünüşte dostları yok. Onun onurunu ancak dostları savunabilirlerdir; Ki-kau'nun onuru kendisinde değil, dostlarında oluşur. Bir insanın adı demektir onur; size kendim için söylediklerim onurum değildir; benim onurumu sizlerin benim için söyledikleriniz oluşturur... Me-ti'nin öğüdü Me-ti, şöyle dedi: ''Giden bir dost bile olsa, arkasından kapıyı kapamak gerekir, yoksa içerisi soğur.'' ''İçerisi bundan daha fazla soğuyamaz.'' diye yanıtladı Kin-yeh, '' Hayır, soğuyabilir.'' diye karşılık verdi Me-ti.