Kırım Savaşı, Âli Paşa ve Paris Antlaşması

19. yüzyılın ikinci yarısında bütün Avrupa'yı meşgul eden, yüzbinlerce insanın hayatına mal olan, I. Napoleon'un Rusya'ya hücumundan Birinci Dünya Savaşına kadar geçen devrede, en çok insana zayiat verdiren ve askeri bakımdan da kötü idare edilen savaş, şüphesiz ki Kırım Savaşı'dır. Osmanlı İmparatorluğu'na hasta adam diyen Rus Çarı'nın, hem kendinden evvel hem de kendinden sonra gelenlerin, kafalarından çıkaramadıkları Akdeniz'e inmek arzusuna engel teşkil eden Osmanlıları, bir an önce ortadan kaldırmak için her çareye başvurması, Kırım Savaşı olarak tarihe geçecek olan Rus-Türk savaşını Ekim 1853'de başlattı. Savaş yalnız Osmanlı İmparatorluğu'nda değil Rusya'da ve Avrupa'da da önemli değişikliklere yol açtı. Prusya, Avusturya ve Rusya'nın 'Mukaddes İttifak'ı sona erdi. Rusya hiç olmazsa bir nesil kadar Avrupa'da ciddi bir kuvvet olmaktan çıktı, italya ve Almanya -ki o zamana kadar muhtelif devletlerden müteşekkildi- tek bir ülke olarak Avrupa'da söz sahibi olan iki devlet oldular. Romanya, savaştan az sonra Balkanlar'da yeni bir devlet olarak doğdu. Osmanlı imparatorluğu bir Avrupa devleti olarak kabul edildi ve imparatorlukta, bilhassa Âli Paşa'nın liderliğinde, ciddi reformlara gidildi. Bu kitap Kırım Savaşı'nı ve onu takip eden Paris Antlaşması'nı Avrupa diplomasisi ile birlikte Âli Paşa'nın Paris'teki diplomatik dirayetini Osmanlı tarihine ilgi duyanlara tanıtmak İçin kaleme alınmıştır.