İslam Devletlerinde Türk Naibeler ve Kadın Hükümdarlar

Tarih boyunca, İslam toplumunda kadının
durumu birçok Avrupalı yazar tarafından yanlış
anlaşılmış ve Müslüman kadının "bütün tarih"
boyunca erkeğin esiri olduğu veya kafes
arkasına itilmiş bir mahpusun hayatını yaşadığı
tezi ileri sürülmüştür. Dünyanın her yanında
yaşayan kadınlar, bazen siyaset sahnesinin
kapılarını açık bularak, bazen de bu kapıları
zorlayarak, çoğu zaman tarihçilerin görmezden
gelemeyecekleri başarılı roller oynamışlardır.
İslamiyet'in ve fethedilen kimi ülkelerin örf ve
âdetlerinin etkisiyle kadınların zorunlu
tutulduğu sıkıca örtünmeye ve harem hayatına
rağmen, Müslüman-Türk kadınlar yine de Batılı
kadınlardan
geri
kalmadıklarını
ispatlamışlardır.
Bahriye Üçok'un alanında ilk ve tüm dünyaya
önemli bir kaynak olan çalışması İslam
Devletlerinde Türk Naibeler ve Kadın
Hükümdarlar'da da ortaya koyduğu üzere,
Ortaçağda İslam kadını fıkıh ve hadis
müderrisliği, vaizlik, şairlik, vezirlik, müşavirlik
yapmıştır. İslam ve Türk kültürü bir araya
geldikten sonra ise Müslüman-Türk kadın
sultanlar, komutanlar, devlet yöneticileri tarih
sayfalarındaki yerini almıştır.
1964 yılında Ankara Üniversitesi İlahiyat
Fakültesi'nin "ilk kadın" öğretim üyesi olan
Bahriye Üçok'a "doçent" unvanını kazandıran
bu önemli çalışma, İslam coğrafyasında hüküm
sürmüş Türk naibeleri ve kadın hükümdarları
ele alıyor...