İktisadi Kamu Hizmetlerinde Hakim Durumun Kötüye Kullanılması

Günümüzde teknolojik ve sosyolojik gelişim ile birlikte değişen kamu ihtiyaçlarının devlet tarafından
karşılanmasının zorlaşması, bu faaliyet alanlarının serbest rekabete açık hale dönüşmesine neden
olmuştur. Özellikle kamu iktisadi teşebbüsler tarafından iktisadi kamu hizmetlerinin yürütülmesi, serbest
rekabete açılmış olan bu piyasalardaki dengelerin korunması bağlamında dikkat edilmesi gereken bir
husustur. Yürütülen iktisadi kamu hizmetlerinde hâkim durumda bulunan kamu iktisadi teşebbüslerinin
kamu yararına uygun hareket etme çabaları, bazı durumlarda rekabeti engelleyici sonuçlara yol
açabilmektedir. Kimi zaman hâkim durumda bulundukları piyasalarda rakip teşebbüsler ile hizmetten
yararlananları zor durumda bırakabilecek faaliyetler yürütebilmektedir. Kamu iktisadi teşebbüslerin
yürüttükleri faaliyette kamu yararına uygun hareket edip etmediklerinin tespitinin ve aynı zamanda bu
faaliyetin özel girişim özgürlüğünü minimum derecede kısıtlayacak şekilde gerçekleştirilmesinin tespitinin
önemi artmaktadır. Hâkim durumun kötüye kullanılması halinin denetlenmesi ve piyasalardaki rekabetin
düzgün bir biçimde sürdürülmesi amacıyla kurulan bir düzenleyici ve denetleyici kurum olan Rekabet
Kurumu'na ihtiyaç bulunmaktadır. Bu kurumun ve dolayısıyla idari işlemlerinin yargısal olarak
denetlenmesinden sorumlu idari yargı mercilerinin, 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun
kapsamında detaylı inceleme yapması gerekmektedir. Rekabete açık olması gereken piyasada, hem kamu
yararı ve hem de özel girişim hürriyetinin korunmasını sağlamak için yapılan incelemeler sırasında, kamu
iktisadi teşebbüslerinin kamu yararının dışına çıkarak hangi şekilde hâkim durumlarını kötüye kullandığının
tespit edilmesi ve tespit sonucunda uygulanacak yaptırımın belirlenmesi de söz konusu olacaktır. Bu
çalışmadaki amaç yürütülen iktisadi kamu hizmetlerinde hakim pozisyonda bulunan teşebbüslerin
denetlenmesi ve bu denetimde kullanılacak olan ilkelerin belirlenmesidir.