Bolşevik Bakışla Mehabad Kürt Cumhuriyeti

Kuzey Kürdistan - Türkiye'de Mehabad Kürt Cumhuriyeti hakkında son yıllarda çok şey yazıldı, söylendi, söyleniyor. Bu yöndeki tavırların yoğunlaşması, kuşkusuz ki Kürt ulusal mücadelesinin gelişmesine bağlı olarak gelişti. Kürt ulusal hareketine damgasını vuran siyasetin esasta milliyetçilik olduğu; içinde bulunduğumuz tarihi koşullarda bir dönem sosyalizmin kalesi olan SSCB'nin yozlaşıp dağılması ile de sosyalizmin çekiciliğini yitirdiği ve sosyalizme düşmanlığın ayyuka çıktığı koşullarda, Mehabad Kürt Cumhuriyeti'nin kuruluşu ve yıkılışı da sosyalizme saldırının bir zemini olarak kullanılmaktadır. Kuzey Kürdistanlı Bolşeviklerin Mehabad Kürt Cumhuriyeti hakkında dört makale olarak takındıkları tavrı, hem Kürt milliyetçiliğine hem de sosyalist Sovyetler Birliği somutunda sosyalizm düşmanlığına karşı takınılan önemli bir tavır olarak değerlendiriyorum. Böyle değerlendirdiğim için de söz konusu yazıları bir araya getirip olarak okurlara sunma görevini yerine getirmeyi gerekli buluyorum. Okurun da görebileceği gibi, takınılan tavır belgeler, olgular üzerinden yükselmekte ve soruna bilimsel olarak yaklaşılmaktadır. Kuzey Kürdistan- Türkiye coğrafyasında bu konuda takınılan ilk bilimsel tavır olarak da değerlendirilebilir bu tavırlar. Kuşkusuz ki, bu yazılar yayınlandıktan sonra da Mehabad Kürt Cumhuriyeti hakkında tavır takınanlar oldu, kimi makaleler yayınlandı. Tarih çarpıtan tüm detaylara ve Sovyetler Birliği'ne saldırılırken kendi içinde çelişkili olan tüm tavırlara değinilmedi burada. Yanlışlar ve çarpıtmalar ortaya konulurken kimi tekrarlar kaçınılmaz oldu. Buna rağmen, bu tavırlarla, Mehabad Kürt Cumhuriyeti'nin kuruluşunu ve yıkılışını doğru bir temelde değerlendirme ve bu konuda hem Mehabad Kürt Cumhuriyeti'nin genel içindeki konum ve önemini hem de Sovyetler Birliği'nin rolünü doğru yere koyma görevi yerine getirilmiş, yanlış tavırlarla doğru temelde bir mücadelenin temeli yaratılmıştır. Mehabad Kürt Cumhuriyeti hakkında tavır takınanların büyük bölümünün tavrı Kürt milliyetçiliği ile sosyalizme düşmanlığın iç içe geçtiği bir tavırdır. Sosyalizmin ve proleter enternasyonalizminin savunuculuğu konusunda, sorunlara bilimsel, belgelere dayanma temelinde ve sorgulayıcı yaklaşma vb. noktalarda Kuzey Kürdistanlı Bolşevikler, burada takındıkları tavırla olumlu bir örnek sergiliyorlar. Bu olumlu örnekten öğrenmekse okurlara düşüyor. Burada takınılan tavrı ilerletecek, güçlendirecek her eleştiri ve belge bizi sevindirecektir.