Ana Hatlarıyla Dünya Tarihi 1

Atatürk'ün dünya tarihini bir bütün olarak değerlendirme, uluslararası
işbirliği, bölgesel antlaşmalar ve bir Dünya Federasyonu oluşturma
konularında etkilendiği çağdaş yazarlardan biri de H.G. Wells (1866-
1946)'tir.
Wells bu kitabın bir bölümünde 'tarihin ancak disiplinlerarası bir
çalışma ile yazılabileceğinden' bahsediyordu. Kitaptaki bu cümle
Mustafa Kemal tarafından işaretlenmiş, yanına da "tarihçiliğin artık
jeolojistlerin, paleontolojistlerin, ambriyolojistlerin, her kesimden doğa
bilimcilerinin, ruh bilimcilerinin etnolojistlerin, arkeolojistlerin,
filolojistlerin ve tarih uzmanlarının ortak çalışmalarıyla şekilleneceği"
notu düşülmüştü...Esquisse de l'Histoire Universelle'i okuyan Mustafa
Kemal hem bu yeni tarih anlayışının açtığı engin ufuklardan etkilenmiş
hem de Türk milletinin tarihini dünya ve insanlık tarihi içerisine onun bir
parçası olarak yerleştirebilme fırsatı yakaladığı için heyecan
duymuştur. Derhal Ankara'daki Fransızca bilen aydın ve eğitimli kişileri
yanına toplamış; kitabı fasiküller halinde bölerek Türkçeye
çevirmelerini istemiştir. Sonrasında ise Maarif Vekaleti tarafından
Devlet Matbaası'nda Cihan Tarihinin Umumi Hatları adı ile beş cilt
olarak bastırılmıştır.
1931'de hazırlanan tarih müfredatının, dünyanın oluşum ve gelişimini
anlatan bölümleri, organizasyon ve içerik olarak H. G. Wells'in The
Outline of History kitabının kaynak gösterilmeden yapılan derlemesi
niteliğindedir.
Nutuk'ta ise tek bir yabancı eserden bahsedilir: Outline of History.Söz
konusu bölüm şöyledir: ''Efendiler, İngiliz tarihçilerinden Wells, iki yıl
önce yayınlanan bir tarih kitabı yazmıştır. Eserinin son sayfaları 'dünya
tarihinin gelecekteki safhası' başlığı altında bazı düşünce ve görüşleri
içine almaktadır. Bu görüşlerin yönelmiş olduğu hedef, 'un
gouvernement fédéral mondial' yani 'birleşik bir dünya devleti'dir.
Wells, 'bütün hâkimiyetler tek bir hâkimiyet içinde eritilmezse,
milliyetlerin üstünde bir kuvvet meydana çıkmazsa, dünya
mahvolacaktır' der ve 'gerçek devlet, çağdaş hayat şartlarının bir
zorunluluk haline getirdiği birleşik dünya devletinden başka bir şey
olamaz, hiç şüphe yoktur ki, insanlar kendi icatları altında ezilmek
istemezlerse er geç birleşmeye mecbur olacaklardır'.